Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu çok sık görülen rahatsızlıklardan biridir. Hamilelik dönemi aynı zamanda birçok sağlık problemlerinin de ortaya çıkabilmesi demektir. Anne adayı hem fizyolojik hem de psikolojik olarak büyük bir değişimin içine girdiğinden hamilelik durumu daha önce yaşamadığı birçok sağlık probleminin de ortaya çıkmasına neden olur. İdrar yolu enfeksiyonu bu rahatsızlıkların başında gelir.
İdrar yolu enfeksiyonunun birçok çeşidi vardır, özellikle hamileliğin 6. haftadan itibaren 24. haftaya kadar oldukça sık görüldüğü bir gerçektir. Bunun temel bir sebebi var; bu sebep temelde idrar yollarındaki değişikliktir. Yani, rahim (uterus) büyüdükçe mesaneye yaptığı baskıdan dolayı, mesanenin tam olarak boşalmasına engel olacağı için enfeksiyon artar. Bağışıklık sisteminin baskılanması da idrar yolu enfeksiyonlarının sıklıkla rastlanılmasına sebep olan bir durumdur. Hamilelikte olabilen bu enfeksiyonlar basit mesane enfeksiyonu (sistit ) ya da ciddi böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit) gibi enfeksiyonlar da olabilir.
Gebelikte İdrar yolu enfeksiyonlarının sebeplerini incelediğimizde ;
Hormonlardaki değişiklikler, bağırsaktan gelen bakteriler, yetersiz ve yanlış taharetlenme, cinsel ilişki, vajinadaki floranın değişmesi, progesteron (preogestan) hormonunun kaslarını gevşetmesi ve bakterilerin geçişine izin vermesi, immun sistemini baskılayan hastalıklar, anne adayında şeker hastalığı, yapısal böbrek hastalıkları, böbrek taşları, önceden geçirilmiş üriner sistem ameliyatları gibi durumların etkileri olduğunu Jinekologlar bildiriyorlar.
Gebelikte İdrar Yolu Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?
Her İdrar yolu enfeksiyonunda benzer belirtiler yaşarız, gebelikte idrar yolu enfeksiyonu da farklı değildir.
- İdrarda kan ve mukus; çok önemli bir enfeksiyon belirtisidir. Kanlı idrar enfeksiyon dolayısıyla tahriş olmuş idrar yollarının kanıtıdır.
- İdrar yaparken yanma ve acı; tahriş olmuş idrar yolları idrardaki asitle acır ve bu yanmaya sebep olur.
- İdrarını tutamama hissi; özellikle mesanede meydana gelen tahriş, idrar kaçırmaya sebep olabilir.
- İdrarda kötü koku; enfeksiyona sebep olan bakterilerin sebep olduğu bir durumdur.
- Cinsel ilişki sırasında ağrı; tahriş olan idrar yolları cinsel ilişki sırasında ağrıya sebep olabilir.
- Kasık ve böbrek ağrısı; iltihap dolayısıyla yaşanır ve ilerlemiş idrar yolu enfeksiyonlarında çok sık görülür.
- Genital bölgede kaşıntı; üriyen bakteriler sebebiyle gelişir.
- İdrar kaçırma; mesanede meydana gelen tahriş sebebiyle yaşanır.
- Titreme; enfeksiyon sebebiyle düşen bağışıklık sebebiyle yaşanır.
- Yüksek ateş; her enfeksiyon durumunda mutlaka ateş yükselir.
Gebelikte İdrar Yolu Enfeksiyonun Etkileri Nelerdir?
Gebelikte idrar yolu enfeksiyonları tedavi edilmediğinde hem bebeğin hem annenin sağlığını ciddi anlamda etkiler. İdrar yolu enfeksiyonu tedavi edilmediğinde böbrek enfeksiyonuna sebep olur. Böbrek enfeksiyonu sonucunda erken doğum ve düşük doğum ağırlığı yaşanır. İdrar yolu enfeksiyonunun tedavi edilmesinin bebeğe herhangi bir zararı yoktur.
Piyelonefrit yani böbrek enfeksiyonu hastanede yatarak tedavi edilmesi gereken ciddi bir sağlık bir problemidir. Uterus (rahim) tahrişine sebep olursa ilerlemiş enfeksiyon bebeğin erken alınması riskiyle karşı karşıya kalınabilir. Hem anne sağlığını etkileyen sistemik riskler hem de erken doğum riskini artırmasıyla birlikte bebeğin sağlığını riske atar.
Gebelikte İdrar Yolu Enfeksiyonundan Korunmanın Yolları Nelerdir?
Hamilelik süresince idrar yolu enfeksiyonu antibiyotik ile tedavi edilir. Hamilelik süresince alınacak her ilaç için öncelik doktora görünmek ve hamilelikte güvenli bir ilaç kulanmaktır. Antibiyotik seçimi gebelik haftasına göre, idrar yolu enfeksiyonunun derecesine ve türüne göre değişir. İdrar yolu enfeksiyonundan korunmak mümkün.
Hamilelik süresince su tüketimi, plasenta içerisindeki bebeğin sıvı ihtiyacının korunması ve sürdürülmesi için de çok önemlidir. Günlük 3-3,5 litre sıvı tüketilmesi idrar yolu enfeksiyonu yaşamayı önler ve tedavi edilmesinde de çok önemlidir. Her gün iç çamaşırı değiştirilmesi idrar yolu enfeksiyonu olmayı önlemek için önemlidir. Günlük pedler içeriği dolayısıyla yeterli değildir, temiz yıkanan ütülenmiş, pamuklu iç çamaşırı kullanmak ve her gün değiştirmek çok gereklidir.
Cinsel ilişki öncesi ve sonrası idrara çıkmak, öncelikle idrarın içeriğinin dezenfekte edici özelliği sebebiyle önemlidir. Cinsel ilişki ile hassaslaşmış ve düşmüş anne adayı bağışıklığının enfeksiyonlara açık olması dolayısıyla idrar yollarının cinsel ilişki sırasında ve sonrasında temizlenmesini sağlayacağı için idrar yapmak önemlidir. Dar ve nefes almayan kıyafetler tercih edilmemelidir.
Dar kıyafetlerin özellikle bebeğin anne karnında rahatını engelleyeceği düşünülmeli ve vajinanın sıkışması ve sürtünmesi yoluyla oluşacak tahrişin önüne geçmek için önemlidir. Pamuklu ve nefes alan kıyafetler, hamilelik süresince anne ve bebek sağlığı için çok önemlidir. Bol miktarda probiyotik içeren yoğurt kefir gibi gıdalar tüketilmesi boşaltım yolunun temizlenmesi ve güçlenmesi için önemlidir.