Hamilelikte Ödem Neden Olur?
Hamilelikte ödem neden olur? Bu husus hamilelik döneminde olan ve ödem problemiyle karşılaşan birçok anne adayının merak ettiği bir konu olarak karşımıza çıkmakta. İşte bu noktada bizler de size yardımcı olabilecek en değerli bilgileri sizler için derledik. Hamilelik sürecinde birçok kadının vücudunda şişlikler meydana gelir. Bu şişliklerin nedeni ise ödemdir.
Hamilelik döneminde ödem herhangi bir zamanda yaşanabilmektedir fakat genellikle beşinci ay ile birlikte fark edilir ve özellikle üçüncü trimesterde artabilir. Gebeliğin ilerlemesi ve bebeğin kilo almaya başlaması ile birlikte vücut ağırlığından kaynaklı olarak vücudun çeşitli bölgelerinde ödem oluşabilmektedir. Özellikle sıcak havalarda bu sorun çok daha fazla ortaya çıkmaktadır.
Hamilelikte Ödem Nedenleri
Hamilelikte ödem nedenleri hakkında birçok etken sıralanabilir. Hamile kadınların damarlarında dolaşan kan hacminin normalden yaklaşık olarak %50 daha fazla olmasından kaynaklanmaktadır. Kan hacminin artması damarlarda genişlemeye neden olur ve fazla sıvının bir kısmı da doku içerisinde bulunan hücrelerin arasına birikir. İşte buna da ödem adı verilmektedir. Ödem ellerde, ayaklarda, bacaklarda, ayak bileklerinde ve yüzde görülebilmektedir. Ödem oluşumunu arttıran başlıca etmenler bulunmaktadır. Bunlar:
- Hamilelik kilosunun fazla olması
- Gebelikte meydana gelen hormonal değişiklikler
- Hızlı bir şekilde kilo alma
- Düzensiz beslenme
- Az protein tüketimi
- Fazla tuz tüketmek
- Varis problemleri
- Hamilelik dönemini nemli ve sıcak ortamlarda geçirmek
- Çoğul gebelik yaşamak
- Uzun süre ayakta kalmak
Ayrıca tüm bunların dışında doğum sonrası da özellikle sezaryen sonrası ayak şişmesi de görülebilmektedir. Dolayısı ile sadece hamilelik sürecinde değil, doğumdan sonraki dönemde de ödem sorunu yaşanabilmektedir.
Ödeme bazı semptomlar da eşlik edebildiği için, öden aslında daha ciddi problemlerin varlığına da işaret edebilmektedir. Örneğin:
- Pıhtıya işaret eden ağrıya eşlik edilmesi
- Bir bacağın diğer bacağa göre daha fazla şişlik göstermesi
- Görme de değişiklik (bulanık görmek veya ışığa duyarlı olmak) ve buna eşlik eden baş ağrısı durumu
- Preeklampsi yani hamileliğe özgü yüksek tansiyon
- Göğüs ağrıları veya solunum zorluğunun eşlik ettiği şişlikler
Tüm bunlar kalp rahatsızlığınız var anlamına da gelebilmektedir. Bu gibi durumların herhangi birinin yaşanması durumunda muhakkak uzman doktor ile görüşülmesi gerekmektedir.
Gebelikte ödem kaçıncı haftada başlar?
Az önce de bahsettiğimiz gibi gebelik döneminde tüm vücutta hafif şişlikler yaşanabilir. Bunun nedeni ise hamilelik döneminde bebeğin ihtiyaçlarının karşılanması için damarların kan ve sıvı hacminin artışından kaynaklanır. Kan hacmi artınca damarlarda da genişleme meydana gelmektedir. Artan sıvı miktarı, artan basıncın etkisiyle beraber damarlardan doku içerisine kaçarak birikir. Bu birime de ödem adı verilir.
Peki ama gebelikte ödem kaçıncı hafta da başlar bu sorunun cevabına bakalım. Hamilelikte meydana gelen şişlikler, gebeliğin 20. ve 25. haftalarında yani gebeliğin ikinci üç aylık döneminden itibaren, ayak bileklerinde ve ayaklarda meydana gelir. Yer çekiminin de etkisiyle şişlikler özellikle günün geç saatlerinde uzun süre ayakta kalındıysa belirginleşmektedir. Ayrıca sıcak havalarda meydana gelen bu ödemlerin artışını arttırabilir. Gebelik döneminin sonuna doğru ayakkabı numarasının artma nedeni de yaşanan bu ödem problemindendir.
Gebelikte ödem atmak için ne yapmalı?
Bilindiği gibi hamile kadınların günlük su ihtiyacı, hamile olmayan kadınlara kıyasla çok daha fazladır. Suyun hamilelikteki birçok görevi vardır ve bunlardan özellikle öncelikli olanı bebek büyürken ona gerekli olan desteğin sağlanması ile pelvik eklemlerin doğuma hazırlanmasıdır. Bu nedenler ötürü de hamile olan kadınlar her zamankinden çok daha fazla su içer ve alınan bu suyun bir kısmı da vücutta tutulmaktadır. Gebelik süresince de zaten anne adaylarının aldığı kiloların hemen hemen dörtte biri, içilen bu suyun fazlasıdır. Yani aslında belli bir düzeye gebelikte yaşanan şişlikler oldukça normaldir. Fakat ödemlerin fazla olmaması içinde alınabilecek önlemler elbette mevcuttur. Peki ama bu önlemler nelerdir? Gebelikte ödem atmak için ne yapmalı gelin bir bakalım:
- Ayakları havaya kaldırın: Gebe olan kadınlar gün içerisinde fırsat buldukça ayaklarını bir sandalyenin veya uzanırken yüksek bir yastığın üzerine koyarak bir süreliğine havaya kaldırabilir. Bu fırsat buldukça yapılmalı. Ayrıca otururken de bacak bacak üstüne atılmamalı. Oturulan zamanlarda mümkün olduğunda uzun oturmaya çalışılmalı ve otururken de ayaklar sarkıtılmamaya çalışılmalı.
- Uzanmak: Gün içinde bolca dinlenmek ve sol yana dönerek uzanmak hamile kadınlar için iyi gelecektir.
- Bolca Sıvı Tüketimi: Yalnızca hamile kadınlar değil birçok insan su içince ödeminin, şişliğinin artacağını zanneder. Ancak bu büyük bir yanlıştır. Su içmek ödemi tam tersine azaltır. Bu yüzden günlük 2 Litre su tüketimine mutlaka özen gösterilmelidir.
- Rahat Giyinmek: Gebelik sürecinde bedeni çok sıkan ve saran kıyafetlerden uzak durulmalıdır. Sıkı lastikli çoraplar, beli sıkı ya da bacakları sıkan pantolonları giymeyi tercih edilmemelidir. Rahat ve topuğu olmayan ayakkabılar giyilmelidir. Eğer şişlikler çok fazla rahatsızlık verirse ve varisler oluştuysa, varis çorabı giyilebilir. Tabi bu konuda hamileler için özel olarak üretilmiş çorapları tercih edin.
- Beslenme de Dikkatli Olmak: Tuz tüketimi ödem arttırdığı için bu süreçte tuz kısıtlamak şişlikleri azaltabilir. Ancak bu uzun dönemde işe yaramayabilir bu yüzden uygun düzeyde ve miktarda tuz tüketilmelidir. Yemeklere fazla tuz eklemeyin ancak tamamen tuzsuz yemeklere de yönelmeyin.
- Kontrollerinizi İhmal Etmemek: Hamilelik sürecinde ödem oluşumu her ne kadar genelde zararsız olsa da hamilelikte hipertansiyon belirtisi de olabilmektedir. Bu nedenle şişlikler eğer aniden artarsa veya çok fazlaysa, yalnızca ayaklarda değil hem yüzde hemde elde de şişlikler meydana geliyor da uzman doktora görünmelisiniz.
- Yürüyüş Yapmak: Hamilelik sürecinde şişkinlik problemi yaşayanlar düzenli şekilde egzersiz ve yürüyüş yaparsa bu sorunun daha hafif seyrettiğini görecektir. Bunun nedeni ise yürüyüş yapıldığında bacak toplardamarlarının daha etkili çalışmaya başlamasından kaynaklanmaktır. Çünkü doku aralığında biriken sıvı böylece daha kolaylaşır.
Ayrıca hamilelikte yürümenin başka yararları da vardır bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Adele kuvvetinin artmasını sağlar.
- Dayanıklılık ile esneklik sağlar.
- Kemik yoğunluğunu arttırır ve kemikleri güçlendirir.
- Enerji düzeyini arttırdığı için daha zinde tutar.
- Kilo kontrolünü sağladığı için eklemlere binen yükü azaltır.
- Gebelik sürecinde yaşanabilecek olan stres, kaygı ve depresyon belirtilerini azaltır.
- Daha iyi uyumayı sağlar.
- Kalp hastalığı riskini azaltır ve kan basıncını düzenler.
Hamilelikte Gaz Ve Şişkinliğe Ne İyi Gelir?
Hamilelikte gaz ve şişkinliği tamamen ortadan kaldırmak pek mümkün olmasa da bu sancıları şimdi vereceğimiz öneriler doğrultusunda bir miktar azaltabilirsiniz.
- Gaz yapan yiyeceklerden uzak durun.
- Her gıda herkeste aynı etkiyi göstermemektedir. Yani sizde gaz yapan bir yiyecek bir başkasında yapmayabilir. Bu yüzden size neyin yarayıp yaramadığını gözlemleyin.
- Yağlı ve kızarmış yiyecek tüketiminden kaçınmalısınız. Sindirimi zor yiyecekler şişkinlik ve gaz problemine yol açar.
- Yapay tatlandırıcıların bulunduğu ürünleri tüketmeyin.
- Öğün sayısını arttırın ancak öğün başı tükettiğiniz miktarı azaltın.
- Yavaş yemek yemeğe çalışın. Ayrıca yiyecekleri de iyi bir şekilde çiğneyin.
- Gün içinde bol sıvı tüketin.
- Yemek yedikten sonra yürüyüşe çıkın.
- Vücudunuzu, özellikle karnınızı sıkan pantolonlar giymemeye özen gösterin. Bol olan, vücudu sarmayan rahat kıyafetler giymek rahat etmenizi sağlar.
- Gaz sancısı yaşandığında, ayakları havaya kaldırmak ve uzanmak bebeğin karnına yaptığı baskıyı dağıtır. Bu sayede vücut daha rahat sindirim yapar.